جمله معروفی داریم که می گوید انسان نسبت به آنچه ممنوع می شود حریص تر می شود. این خصلت طبیعی انسان گاهی در رسانه های بیگانه مورد استفاده قرار می گیرد اما چطور ؟ عبارتی هایی مانند اینکه جمهوری اسلامی از این کار می ترسد و این خط قرمز حکومت است، مخاطب منفی را تشویق می کند که این گارد بسته را بشکند.
رسانه های بیگانه تلاش می کنند از این نقاط ممنوعه خلق کنند و بسازند و سپس با نشانه گیری آن به ذهن مخاطب دستور حمله بدهند. این شگرد را اصطلاحا ” نشان ـ گارد بسته؛ تاکید ـ گارد باز “ می نامند.
در این شگرد رسانه های بیگانه تلاش می کنند از مخاطبی که توانسته علیه نظم عمومی و خواست جمعی جامعه حرکت کند، یک قهرمان بسازند. با این شیوه یک حس روانی خیالی هم برای مخاطب خود ساختند که در مقابل تنش های جامعه مقاومت می کند. در این شگرد عملا همه چیز از قبل طراحی شده و فقط مخاطب باید وارد این جریان شود تا امواج رسانه او را با خود ببرد.
علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی در گفت وگو با فارس، ضمن تشریح کارکرد رسانه های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” نشان ـ گارد بسته؛ تاکید ـ گارد باز “ گفت: در بسیاری از مواقع رسانه های بیگانه برای مخاطب نشانه می گذارند و عنوان میکند آن چیزی که در مواجهه ی با آن هستید به شدت گارد بسته ای دارد، این همان نشانی است که می بایست آن را هدف قرار دهید.
داودی افزود: اما تاکید آن در ذیل این نشان در چیست؟ تلاش برای باز کردن آن گارد است، پس به مخاطب یک هدف معرفی می کند هدفی که اساساً هیچ پایه و بنیانی ندارد.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: رسانه ی بیگانه عنوان می کند که نشان در جمهوری اسلامی این است که سیستم یا حاکمیت و یا حکومت گارد آن نسبت به آزادی بسته است از جمله حجاب، اما به مخاطب خود بیان می کند ، مردم ، تاکید شما باید بر روی چه چیزی باشد؟ تاکید شما باید بر روی آزادی باشند و می بایست گارد بسته ی نظام در مقابل آزادی باز شود.
داودی ادامه داد: حال سوال اینجاست که چه نتیجه ای دارد؟ هدف حذف حجاب از جامعه است، پس هدف مقابل را نشاندار می کنند و مخاطب را مورد تاکید قرار می دهند بنابراین مخاطب دارای یک هدف موکدی برای باز کردن آن نشان تعیین شده خواهد شد.
داودی گفت: بنابراین نشان می شود: نشان دادن آن گارد بسته ای که وجود دارد و رسانه آن را ایجاد کرده، که ممکن است اصلاً وجود خارجی نداشته باشد و تاکید روی آن چیزی است که خواست مخاطب است حال می بایست برای باز کردن این گارد اقدام نمایید.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: بنابراین تلاش مخاطب برای باز کردن گارد حاکمیت است، نقطه تقابل میان مخاطب و هر حکومت و یا دولت و یا حاکمیتی ، هدف دار کردن تاکیدات، برای عوض کردن نشانه ها است.
داودی ادامه داد: در حوزه شناختی همیشه عوض کردن مسیر و یا ایجاد دستاندازهای پرهزینه در مسیر باعث تغییر ذهن مخاطب می شود یعنی اگر مخاطب تاکید را گارد بسته و نشان را گارد باز قرار دهند ، نتیجه مورد نظر حاصل خواهد شد، فصل مشترک میان همه انسان ها قانونمداری است، حال آن کسی که از قانون تبعیت نمی کند توجیه دارد که با آن برخورد نمایند.
شگردهای رسانه های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانهای مورد نیاز امروز ایرانمان است. بنابراین رسانه ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.
وقتی داریم صحبت از علوم شناختی میکنیم، از بعد سومی صحبت میکنیم که خیلی جاها دیدنی نیست ، شنیدنی نیست ، لمسکردنی هم نیست و البته حس ششم هم نیست ، به آن حس هفتم می گوییم چون حس ششم، حس دستخورده است. حس هفتم حس منطق نتیجهگیری از سایر حواس است. برای همین است در حوزه علوم شناختی نبردهای شناختی وقتی شکل می گیرد، محال ممکن است، بتوانید از داخل آن بیرون بیایید.
حوزه علوم شناختی واقعاً باید در حوزه میدان و دانش، توأمان آمیختگی داشته باشد. خیلی از افراد را می بینیم که می آیند تکنیک هایی را در حوزه عملیات روانی درمیآورند بعد به آن اطلاق علوم شناختی میدهند. آمریکاییها در حوزه مذاکراتشان با ایران در هشت سال گذشته پیوسته از علوم شناختی استفاده کردهاند و این در کتاب خاطرات وندی شرمن هم اشاره شده است.
حوزه علوم شناختی بسیار تکامل یافتهتر از حوزه علوم روانی و برداشتی است و همهی هم و غم آن تمرکز بر روی طراحی مسیر با ایستگاههای متنوع و متفاوت برای رسیدن به نتایجی است که لزوماً در علوم شناختی نتیجه بیان نمی شود اما چون طراحی مسیر بطور کامل انجام شده نتیجه قاعدتاً حاصل خواهد شد. در حوزه علوم شناختی اساساً چیزی با عنوان شکست یا پیروزی و موفقیت نداریم. در عملیات روانی میگویید یا به نتیجه رسیدیم یا نرسیدیم و مخاطب هم هر زمانی که بگذرد احتمال دارد که متوجه شود که سر او به خاطر عملیات روانی کلاه رفته است. در حوزه علوم شناختی اساساً چیزی تحت عنوان موفق شدیم یا موفق نشدیم نیست، خود طراحی مسیر یعنی موفقیت.
فرآیند حوزه علوم شناختی فرآیند بسیار پیچیدهای است. آمریکاییها هیچ وقت نمیتوانند با مدل آمریکایی بیایند علوم شناختی در ایران را تبدیل به عملیات میدانی کنند. پس قطع الیقین و بلااستثنا آمریکاییها باید با مدل ایرانی در ایران بواسطه علوم شناختی اَکت میدانی و عملیاتی طراحی کنند.
مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگها“ روایتی از تکنیک های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.
تکنیک های رسانه ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامهای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک ها را تدارک دیده است.
”روایت رنگها“ نام این مجموعه برنامهی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانهای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.
این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداقهای عینی به افشای تکنیک های رسانه های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.
- منبع خبر : خبرگزاری فارس
Monday, 13 January , 2025