دسترسی ها

شبکه‌های اجتماعی در برهه کنونی نقش بسیار پر رنگی بر روابط اجتماعی، افکار و حالات روانی افراد ایفا می‌کنند، شاید باورش کمی سخت باشد، اما طبق تحقیقات دانشمندان حتی فیلتر‌های مورد استفاده در تصاویر گالری اینستاگرام افراد هم می‌توانند نشان از حالات و روحیه آنها داشته باشند! در ادامه در نت‌نوشت از ارتباط افسردگی و اینستاگرام بخوانید.

افسردگی و اینستاگرام!

Andrew Reece از دانشگاه هاروارد و Chris Danforth از دانشگاه ورمونت طی تحقیقی مشترک به نتایج جالبی دست یافته اند که نشان از ارتباط وضعیت روحی افراد و استفاده آنها از فیلتر‌های رنگی در اینستاگرام آنها دارد. طبق تحقیقات صورت گرفته افرادی که از افسردگی رنج می‌برند در تصاویرشان از رنگ‌های تیره و فیلتر‌های خاکستری و سیاه و سفید به میزان بسیار بیشتری نسبت به دیگران استفاده می‌کنند. این اتفاق در افراد سالم با روحیه مساعد بسیار به ندرت رخ می‌دهد!

این نکته بسیار جالبی است، برای مثال به تصاویر بالا نگاه کنید، عکس سمت چپ کاملا بدون فیلتر است، اما عکس سمت راست طی این تحقیق توسط تعدادی از افراد مبتلا به افسردگی برای قرار گرفتن در اینستاگرام آماده شده است، تصویری بی رنگ و بی روح و تیره و تار و البته سیاه و سفید!

بیشتر افراد افسرده برای انتخاب فیلتر از نمونه هایی سیاه و سفید نظیر Inkwell (نام نوعی فیلتر دم دستی در منو‌های برنامه اینستاگرام) استفاده می‌کنند، این در حالی است افراد با وضعیت روانی نرمال عمدتا از فیلتر هایی نظیر Valencia در عکس هایی با نور بالا استفاده می‌کنند.

این تحقیق بر روی بیش از ۱۷۰ نفر از Amazon’s Mechanical Turk صورت گرفته که همگی از اینستاگرام به صورت روزانه استفاده می‌کردند، از همگی انها خواسته شد به مجموعه سوالاتی پاسخ دهند که از جمله انها سوالات روانشناسی و سنجش میزان افسردگی بود. برای هر یک از افراد ۱۰۰ عکس به صورت اتفاقی انتخاب شد که فرد برای هر یک از آنها میزان غمگین بودن و شاد بودن و انرژی را با انتخاب اعداد ۱ تا ۵ مشخص کند، در پایان تصاویر با رنگ و لعاب بیشتر نشان از شادی و سطح انرژی بالا و در مقابل تصاویر با تیرگی و رنگ‌های خاکستری و مشکی نشان از افسردگی افراد داشت.

در تمامی آزمایش‌های انجام شده عدم انتخاب فیلتر‌های مختلف و رنگی و انتخاب فیلترهای اشباع کننده و محو کننده و سیاه و سفید نشان از وضع و حال نامساعد روانی فرد مورد مطالعه داشت، در مقابل انتخاب فیلتر‌های متنوع در رنگ‌های مختلف نشان از اوضاع خوب و عدم وجود اختلالات روانی در افراد بود.

توجه داشته باشید که طی این تحقیقات درباره ارتباط افسردگی و اینستاگرام به اثبات رسید که  اگر بخواهیم یک ویزگی را به صورت کامل به افراد خاصی مثلا افسرده ربط بدهیم کاملا غیر علمی و حتی غیر کارشناسی است و تشخیص وضعیت روحی افراد نیاز به بررسی المان‌های مختلف و دانش بنیانی دارد که تنها از پس متخصصین در این زمینه بر خواهد آمد و نتایج تحقیقات اینچنینی تنها در مسیر سنجش سطح افسردگی افراد آن هم تنها در برخی از آنها موثر خواهد بود.

یک تحقیق دیگر!

تحقیقات دیگری در بررسی ارتباط افسردگی و اینستاگرام نیز نشان می‌دهند که افراد سالم چندان از رنگ‌های تیره استقبال نمی‌کنند و تمایل به رنگ‌های روشن تر دارند، اما افراد افسرده به رنگ‌های تیره تر تمایل دارند. همچنین کسانی که در این تحقیقات به عنوان افراد افسرده شناخته می‌شوند تمایل دارند تا جهان را خاکستری یا بدون رنگ ببینند.

بنابراین رنگ نقش عمده‌ای در تحلیل‌های پژوهشگران دارد و آنها توجه زیادی به رنگمایه، خلوص رنگ، روشنی و نیز استفاده از فیلترهای رنگی دارند.

پژوهشگران همچنین از اینستاگرام به عنوان معیاری برای سنجش زندگی اجتماعی افراد استفاده کردند زیرا کسانی که از افسردگی رنج می‌برند تمایل کمتری برای ملاقات دوستان خود دارند. بر همین اساس آنها از یک الگوریتم تشخیص چهره برای شمارش تعداد چهره‌های انسانی در هر عکس و همچنین تعداد لایک‌ها و نظرات آنها استفاده کردند تا میزان مشارکت اجتماعی آنها را ارزیابی کنند.

یکی از ویژگی‌های دیگری که آنها مورد سنجش قرار دادند تکرار و تناوب پست‌ها بود. اگر یک فرد افسرده باشد تمام لحظه‌های زندگی خود را بر روی اینستاگرام به اشتراک نمی‌گذارد.
نهایتاً پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که موارد زیر نشانه‌های قابل اطمینانی برای تشخیص افسردگی افراد است:

“عکس‌های پست شده در اینستاگرام توسط افراد افسرده احتمالاً آبی تر، خاکستری تر و تیره تر است و لایک‌های کمتری را دریافت می‌کند. کاربران افسرده اینستاگرام در نمونه ما تمایل زیادی به فیلتر کردن تمام رنگ‌ها از عکس‌های پست شده خود داشتند و در مقایسه با کاربران غیر افسرده از روشن کردن عکس‌ها به طور مصنوعی بیزار بودند.

کاربران افسرده تمایل بیشتری به پست کردن عکس‌های دارای چهره داشتند، اما همچنین تمایل داشتند تا در هر عکس آنها تعداد چهره‌های کمتری وجود داشته باشد.

این یافته ممکن است یک نشانه غیر مستقیم باشد از این که کاربران افسرده با جوامع اجتماعی کوچک تر تعامل برقرار می‌کنند یا لااقل ترجیح می‌دهند که این گونه تجربیات را فقط در این نوع جوامع به اشتراک بگذارند. این موضوع می‌تواند با یافته قبلی ارتباط داشته باشد که نشان می‌دهد کاهش تعامل اجتماعی نشانه‌ای از افسردگی است. “

این مدل بسیار موثر بود و در تشخیص بهداشت روانی حاد به پزشکان عمومی کمک کرد. بیش از نیمی از تشخیص‌های پزشکان عمومی اشتباه هستند، این در حالی است که اکثریت دسته بندی‌های ایجاد شده توسط این برنامه هوش مصنوعی درست بودند.

این دو پژوهشگر پی بردند که یافته‌های آنها از این ایده پیروی می‌کند که تغییرات در بهداشت روانی می‌تواند از طریق رسانه‌های اجتماعی تشخیص داده شود. تلاش زیادی انجام شده تا اطمینان حاصل شود که این اطلاعات به روش اخلاقی حفظ شده و تحلیل شوند. آنها استدلال می‌کنند که اینستاگرام می‌تواند اساس ایجاد یک ابزار موثر برای کنترل بهداشت روانی باشد.

در ماه مه امسال نظرسنجی سایت Royal Society for Public Health نشان داد که اکثریت افراد جوان در بریتانیا اینستاگرام را بدترین شبکه اجتماعی برای سلامتی و تندرستی خود می‌دانند. در رده دوم نیز شبکه اسنپ چت قرار داشت، این در حالی است که پاسخ دهندگان سایت یوتیوب را دارای کمترین تاثیر منفی اعلام کردند.

این سایت پس از این نظرسنجی به طور رسمی از صنایع مختلف و دولت درخواست کرد تا برای کاهش جنبه‌های زیانبار این سایت‌ها تلاش کنند.

اما به همان میزان که این سایت‌ها زیان آور هستند همچنین می‌توانند پنجره‌ای به روح و روان انسان‌ها بگشایند، پنجره‌ای که در نهایت می‌تواند اختلالات حاد را به صورت ریشه‌ای برطرف کند.

این یافته‌ها تماما نشان از تاثیر حالات روحی افراد بر روابط آنها حتی در شبکه‌های اجتماعی که به صورت مجازی با آن‌ها تعامل دارند، دارد.

سیستم عامل‌های محبوب افسردگان

طبق تحقیقات به عمل آمده تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر افسردگی بسیار زیاد است و استفاده از رسانه‌های دیجیتالی خطر ابتلا به افسردگی را در میان بزرگسالان بسیار بالا برده است در صورتی که ابتدای امر قرار بر این بود که این رسانه‌های اجتماعی وسایل ارتباط جمعی باشند.

افرادی که در گوشی‌های هوشمند یا تبلت‌های خود بیش از هفت رسانه اجتماعی دارند، سه برابر بیشتر از دیگران خطر مبتلا شدن به افسردگی در کمین آنها است. افسردگی و اضطراب در پس پرده استفاده زیاد این رسانه‌های اجتماعی است.

هر روز به تعداد برنامه‌های ارتباط جمعی دیجیتالی افزوده می‌شود. تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر افسردگی این است که میزان استفاده شخصی از این رسانه ها رابطه مستقیم با شدت افسردگی و اضطراب در اشخاص دارد.

این تحقیق و نظریه به قدری قوی می‌باشد که پزشکان می‌توانند در روند درمان بیماری‌های روحی روانی مراجعین خود از پلت فرم‌های متعدد و مشاوره آنها در این زمینه بهره مند شوند. هر چند که نمی‌توان گفت به دنبال پیدایش رسانه‌های اجتماعی مختلف افسردگی بروز می‌کند ولی به راحتی می‌توان گفت تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر افسردگی می‌تواند دلیل محکمی در بروز افسردگی باشد.

در حال حاضر فیس بوک، یوتیوب، توییتر، گوگل پلاس و اسنپ چت و چند مورد دیگر از یازده رسانه به روز و مورد استفاده هستند. طی تحقیقات کسانی که از هر ۱۱ سیستم عامل محبوب استفاده می‌کنند سه برابر بیشتر از دیگران دچار علائم افسردگی هستند.

محققان در ادامه این آزمایشات به دنبال عوامل دیگری همچون افسردگی، اضطراب، نژاد، جنسیت، وضعیت ارتباطات، درآمد خانوار نیز هستند تا شاید دخیل بودن تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر افسردگی نیز مشخص شود. ممکن است افرادی که هم از افسردگی و هم از اضطراب رنج می‌برند تمایل به استفاده از طیف وسیع تری از رسانه‌های اجتماعی داشته باشند. به احتمال قوی این دسته از افراد به دلیل افسردگی زیاد به اضطراب نیز دچار شده اند.

پیشنهاد می‌کنیم، اگر دوستی دارید که مدتهاست از فیلتر‌های تیره برای تصاویر گالری اینستاگرامش استفاده می‌کند، بدون هیچ گونه قضاوتی او را به صرف یک چای دعوت کنید، با او هم صحبت و هم قدم شوید و روش استفاده از فیلتر‌های رنگی این برنامه را برایش بگویید