دسترسی ها

برخی خبرها هستند که همیشه هستند و ظاهرا قرار نیست کار بزرگی انجام دهند، اما در طول سال ها این اخبار آرام ذهن مخاطب را به سمت و سوی دلخواه می برد. در سیاست هم این گونه است، از صداهای دهه ۷۰ بشنوید تا همین حالا… این شگرد برای رسانه های قدیمی مانند بی.بی.سی و صدای آمریکا استفاده بیشتری دارد.

علیرضا داودی کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ، ضمن تشریح کارکرد رسانه‌ های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” حملات تدریجی ـ انعکاس مستمر “ گفت: ” حملات تدریجی ، انعکاس مستمر “ یعنی طراحی یک محیط با استفاده از سوژه های متفاوت و متنوع اما در زمان بندی های فاصله دار برای اینکه اجازه ندهد ، ذهن مخاطب از آن قفس سوژه خارج بشود، پس به شدت تدریجی است.

داودی افزود: این تدریجی را اگر بخواهیم در حوزه علوم شناختی ، به تکنیک دلتا تبدیل کنیم اصطلاحا به آن تکنیک ” قطره آب ـ سنگ سوراخ “ می گوئیم، یعنی خیلی تدریجی است، خیلی آرام است، اما به شدت نسبت به این آرام بودن تبلیغ مستمر می شود، یعنی اجازه نمی دهد از این ضربه تا ضربه بعد که خیلی هم آرام و هم آهسته هست، ذهن فراموش کند، به همین  علت اجازه خروج ذهن از قفس آن سوژه داده نمی شود.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: واژه ای تحت عنوان زندانیان سیاسی، زندانیان عقیدتی ، زندانیان ایدئولوژیکی ، زندانیان منتقد ، زندانیان معترض که عمدتا مانند دراویش گنابادی ، محمد نوری زاده ، نرگس محمدی اینها سوژه هایی هستند که مستمر و تدریجی به ذهن مخاطب حمله می کنند ، اما تبلیغ مستمر می کنند که ذهن مخاطب از قفس ایران ناقض است ، که مخاطب با این سوژه ها بصورت تدریجی اما مستمر به این نتیجه برسد که همیشه  کلمه نقض در  کنار کلمه حقوق آزاداندیشان ، حقوق دگراندیشان ، حقوق اقلیت ها همه آنها قرار می گیرد.

داودی گفت: رسانه معاند مستمر می گوید در ایران زیر ساخت ها به شدت خراب است ، با یک سیل، یک زلزله یا طوفان همه مردم بدبخت می شوند، رسانه به صورت تدریجی مورد به مورد این مطالب را بیان می کند اما مستمر آن را منعکس می کند یعنی از این زلزله تا زلزله بعد ، زلزله قبل همچنان منعکس می شود.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد چرا این اتفاق می افتد؟ به ۲ دلیل یکی چون شما نسبت به داشته های خودتان ، مایوس می شوید و دوم به نداشته های دیگران ، حریص می شوید.
داودی گفت: مسئولان آمریکایی از شدت تخریب خانه ها در سیل آمریکا می گویند و معتقد هستند زیرساخت های آمریکا به شدت خراب است اما مخاطب ایرانی این را اصلا نمی شنود، منتظر است بداند زلزله کرمانشاه بلاخره چی شده است، دوباره بحث کانکس مطرح می شود، اینجاست که رسانه های معاند بصورت ایستگاهی می کوبند و مستمر منعکس می کنند.

شگردهای رسانه ‌های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می ‌شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ‌ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.

رسانه ها هم با تکنیک‌ های  گوناگون  بسیار نرم ، آرام و تدریجی ، بینش مخاطب را تغییر می دهند به طوری که مخاطب در عمل متوجه تغییرات نمی شود و در نتیجه ، به مقابله نیز برنمی خیزد.
امروزه رسانه های جمعی به روش های  گوناگون درصدد القای دیدگاه های خاص خود در تولیدات خود از رویدادها هستند . برای مثال در یک آشوب و درگیری ، رسانه های خبری به مصاحبه با کسانی می پردازند که دیدگاه های رسانه مورد نظر را تامین می کنند . به این ترتیب ، مخاطب با این تصور که تمامی آشوب طلبان همین دیدگاه را دارند ، پیام های انعکاس یافته از سوی رسانه یاد شده را بدون چون و چرا و شک و تردید می پذیرد.

اینها صرفاً بخشی از تاکتیک های مورد استفاده در رسانه ها برای ایجاد تغییرات شناختی در مخاطب است که از طریق آخرین دستاورد های روانشناسی شناختی و روانشناسی رسانه مورد استفاده قرار می گیرد.

یکی دیگر از بهره های رسانه های جمعی همچون تلویزیون از یافته های علوم شناختی و روانشناسی شناختی ، استفاده از یافته های آنها برای معنی دادن به عبارات، کلمات و واژه های مورد استفاده در رسانه است. کلماتی که در یک پیام بکار می روند ، دارای بار عاطفی مثبت یا منفی هستند و می توانند احساسات متفاوت را برانگیزانند . واژگان و نحوه انتخاب آنها بر احساس ها و اندیشه های افراد در جامعه تاثیر می گذارند . کلمات دارای قدرت اند . آنها ، تاثیر شگرفی روی ناخودآگاه دارند . ناخودآگاه بدون آنکه منظورمان را بداند، هرچه بگوییم یا به آن اعتقاد داشته باشیم ، ما را به همان سمت سوق می دهد. اثرات کلمات منفی بر افکار و اعمال ما تاثیر دارد، واژه منفی می تواند باعث آسیب رساندن به سلامتی شود و دیدگاه ما را نسبت به زندگی تغییر دهد.

مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“  روایتی از تکنیک ‌های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.

تکنیک ‌های رسانه‌ ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک‌ ها را تدارک دیده است.
”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان ‌سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.

این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک‌ های رسانه‌ های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.

• منبع خبر : خبرگزاری فارس