متاسفانه شورای عالی فضای مجازی در هشت سال گذشته کارنامه موفقی نداشته است. در این گزارش به بیان برخی دلایل عدم موفقیت های این شورا می پردازیم.

 اکنون حدود ۱۰ سال از تشکیل شورای عالی فضای مجازی می‌گذرد. شورایی که با مرکز ملی فضای مجازی وابسته به آن، به عنوان نقطه کانونی مواجهه‌ی هوشمندانه و مقتدرانه با تحولات پرشتاب این عرصه، برای استفاده از فرصت‌ها و ظرفیت‌ها و مقابله با آسیب‌ها و تهدیدات آن شناخته شده است. این شورا طبق حکم رهبر معظم انقلاب به اعضای شورای عالی فضای مجازی در سال ۱۳۹۴، وظیفه رصد وضعیت جاریفضای مجازیو پیش‌بینی و آینده‌نگری تحولات در این فضا در سطح ملی و بین‌المللی، ‌ایجاد هماهنگی و هم‌افزایی میان وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای مختلف ذی‌ربط در ابعاد علمی، فنی، ‌اقتصادی، ‌بازرگانی، ‌حقوقی، انتظامی، ‌امنیتی و دفاعی مرتبط با فضای مجازیو نظارت مستمر بر عملکرد دستگاه‌ها و بخش‌های ذیربط در چارچوب مصوبات شورای عالی برعهده دارد.

اما متاسفانه  شورای عالی فضای مجازی در سال های اخیر با چالش های مختلفی مواجه بوده است و  نتوانسته است بخوبی به وظایف و تکالیف قانونی خود عمل کند؛ عزیز نجف پور دبیر شورای عالی فضای مجازی دانشگاه آزاد اسلامی درباره چالش های موجود درباره شورای عالی فضای مجازی می گوید: متأسفانه در ۸ سال گذشته  حکمرانی شورایی شورای عالی فضای مجازی در ابعاد مختلف تبدیل به حکومت تک بعدی و پیشبرد منویات دولت شد. در واقع شورای عالی فضای مجازی به درستی تشکیل نشد و روال مناسبی را طی نکرد و دستگاه‌ها نیز مصوبات شورا را اجرا نکردند. دلیل آن نیز باز می‌گردد به اینکه عده‌ای منافع ملی را فدای منافع حزبی و گروهی کردهاند. عده‌ای به دنبال این بودند که به دور از دسترسی نظارت و کنترل دستگاه‌های نظارتی، فضای سیاسی مطلوب خود را پیش ببرند. به طور کل اولویت منافع حزبی بر منافع ملی ریشه اصلی عدم پیشبرد اهداف شورای عالی فضای مجازی بوده است.به دلیل این نگرش بود که تلگرام در کشور فیلتر شد اما پس از آن تلاشی برای جلوگیری از فروش ابزارهای فیلترشکن صورت نگرفت و وزرا و مجلسیان در توئیتری حضور دارند که فیلتر است.

محمد رضا بهمنی رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی نیز درباره چالش ها و آسیب های شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه یک تدبیر مرکزی در سیر ساختارسازی های مرتبط با حکمرانی فضای مجازی وجود ندارد، می گوید: نقش قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی برای مواجهه با این فضا، دچار خدشه شده و این نقش قرارگاهی، هنوز عملیاتی نشده است. به همین دلیل است که حتی بعد از شکل گیری شورای عالی فضای مجازی و بعد از ابلاغیه صریح برای تعطیلی شوراها، همچنان شاهد فعالیت شوراها و کمیسیون‌های موازی در این حوزه هستیم که نقش قرارگاهی شورای عالی فضای مجازی را مختل کرده است.  هم اکنون شاهد حضور دستگاه‌های موضوعی و منطقه‌ای در هیأت دولت هستیم اما دبیر شورای عالی فضای مجازی در هیأت دولت حضور ندارد و این موضوع نشان می‌دهد که نقش قرارگاهی این شورا معنی پیدا نکرده است.

رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی با تاکید بر اینکه یک الگوی مفهومی از حکمرانی فضای مجازی در این قرارگاه مرکزی رخ نداده است، معتقد است: برخی از این ناکامی‌ها نیز مربوط به عوامل داخلی شورای عالی فضای مجازی است و به نظر می‌رسد ترکیب این شورا جامعیت کامل ندارد. بنابراین ۳ مؤلفه شامل ساختار مرکز ملی فضای مجازی، ظرفیت نیروی انسانی و روش‌مندی و دستورکار سازی شورای عالی فضای مجازی باید اصلاح شود و به جنبه های جرم انگاری در مصوبات شورای عالی فضای مجازی پرداخته شود.

نکته پایانی آنکه مواجهه هوشمندانه و مقتدرانه با تحولات فضای مجازی، سیاستگذاری، مدیریت کلان و نظارت و رصد کارآمد فضای مجازی در گرو تثبیت و تقویت شورای عالی فضای مجازی و نگاه قرارگاهی به این شورا و رفع آسیب و چالش های موجود است که لازم است این مساله مهم مدنظر دولت سیزدهم واقع شود.

  • منبع خبر : خبرگزاری تسنیم