دسترسی ها

شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت توسعه خدمات الکترونیکی و هوشمندسازی و همچنین زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور، از جمله مهمترین طرح های ملی در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات به شمار می آیدکه تحقق آن بنابر ضرورت های ملی همچون «ارائه خدمات زیرساختی پیشرفته»، «بهره مندی از مزایای زیست بوم ملی فضای مجازی متناسب با فرهنگ اسلامی ایرانی» و «تحقق استقلال و کاهش وابستگی کشور»، در اسناد بالادستی مانند سند چشم انداز بیست ساله، سیاست های کلی برنامه ششم توسعه، سند راهبرد نظام جامع فناوری اطلاعات کشور، سند راهبردی جامعه اطلاعاتی ایران، نقشه مهندسی فرهنگی کشور، سند راهبردی امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات کشور و غیره نظام آمده است.

طبق آخرین اعلام مرکز ملی فضای مجازی، پیشرفت شبکه ملی اطلاعات از آغاز تا کنون بر اساس اهداف راهبردی و عملیاتی مندرج در سند طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات بیشتر از ۳۵ درصد محقق نشده است. این پیشرفت، عمدتا در اجزای زیرساخت ارتباطی شبکه اتفاق افتاده و در سایر بخش ها فعالیت های کمتری انجام شده است. درباره ضرورت شکل گیری شبکه ملی اطلاعات و کوتاهی های انجام شده، مقام معظم رهبری می فرماید:

یکی دیگر از چیزهایی که در مدیریّت کشور -که بتوانید کشور را اداره کنید- تأثیر دارد، مسئله‌ی فضای مجازی است؛ فضای مجازی خیلی مهم است. در مسئله‌ی فضای مجازی، آنچه از همه مهم‌تر است، مسئله‌ی شبکه‌ی ملّی اطّلاعات است. متأسّفانه در این زمینه کوتاهی شده، کاری که باید انجام بگیرد، انجام نگرفته؛ این[طور] نمیشود. اینکه ما به‌عنوان اینکه نباید جلوی فضای مجازی را گرفت، در این زمینه‌ها کوتاهی کنیم، این مسئله‌ای را حل نمیکند و منطق درستی هم نیست. خب امروز فضای مجازی مخصوص ما که نیست، همه‌ی دنیا امروز درگیرند با فضای مجازی؛ کشورهایی که شبکه‌ی ملّی اطّلاعات درست کرده‌اند و [فضای مجازی را] کنترل کرده‌اند به نفع خودشان و به نفع ارزشهای مورد نظر خودشان، یکی دو تا نیستند. بهترینِ کشورها، قوی‌ترینِ کشورها، در این زمینه‌ها خطّ قرمز دارند؛ راه نمیدهند؛ خیلی از بخشهای فضای مجازی اعزام‌شده‌ی از سوی آمریکا و دستگاه‌های پشت سر و پشت صحنه‌ی این قضیّه را راه نمیدهند؛ کنترل میکنند. ما هم باید کنترل کنیم؛ این کنترل کردن معنایش این نیست که ما ملّت را از فضای مجازی محروم کنیم.

در وضعیت کنونی تحقق شبکه ملی اطلاعات دارای موانع و چالش های متعددی است که برخی از این چالش ها عبارت است از:

1. تهیه و تصویب دیرهنگام طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات توسط شورای عالی فضای مجازی پس از حدود چهار سال از تصویب سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات
2. محدودیت منابع مالی به میزان مورد نیاز جهت اجرای این ابرپروژه و عدم تخصیص بهینه درآمدهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به پیشرفت آن
3. عدم تفکیک اعتبارات مالی برای دستگاه های مجری مطابق جدول نگاشت نهادی سند طرح کلان در قانون بودجه برای مدیریت یکپارچه و متوازن توسعه شبکه ملی اطلاعات در قوانین و تبصره های سالانه بودجه
4. ناکارآمدی و ضعف فنی خدمات دهندگان راه اندازی شده داخلی نظیر جویشگرها و پیامرسان های داخلی در زیست بوم شبکه ملی اطلاعات در مقایسه با خدمات دهندگان نظیر خارجی و عدم امکان رقابت با مزیت های رقابتی
5. بی توجهی به توانمندی صنایع و شرکت های دانش بنیان ایرانی در داخلی سازی تجهیزات سخت افزاری با فناوری بالا و همچنین توسعه بسترها و بسته های نرم افزاری بومی مورد نیاز برای استقرار معماری شبکه ملی اطلاعات در تمام لایه ها
6. باور غلط عمومی در خصوص اتفاقات بعد از اجرای طرح شبکه ملی اطلاعات همچون قطع دسترسی به شبکه جهانی و در نتیجه کاهش اعتماد عمومی مردم به این طرح
7. عدم آگاهی و دانش لازم و باور برخی از مسئولان و مدیران به توانایی تحقق کامل شبکه ملی اطلاعات
8. فقدان گفتمان ملی برای مطالبه شبکه ملی اطلاعات
9. نگاه تصدی گرایانه برای اجرای شبکه ملی اطلاعات
10. عدم توجه به توانمندی های داخلی برای راه اندازی خدمات و ابزارهای لایه های مختلف شبکه ملی اطلاعات
11. ناکارآمدی سامانه های مدیریت منابع شبکه از جمله DNS های جایگزین در مانورهای تاب آوری شبکه ملی اطلاعات در مواقع قطعی دروازه های بین الملل

• منبع خبر : خبرگزاری تسنیم