دسترسی ها

گاهی وقت ها خبر آنقدر زرد است که اصلا ارزش خبری ندارد اما در رسانه به آن پرداخته می شود. همچنین گاهی یک موضوع کوچک که می تواند علت یک بحث طولانی میان موافق و مخالف ایجاد کند در رسانه پر رنگ می شود و هزاران نظر در زیر خبر تولید می شود. در این شیوه خبر رسانی، رسانه های بیگانه از یک شگرد جالب استفاده می کنند که به آن ”صعود و سقوط“ می گویند.

رسانه ها برای بقای خود تنها نیاز به موافق ندارند گاهی مخالفان با اینکه ظاهرا او را محکوم می کنند اما به بقا و محبوبیت رسانه ( آن) کمک می کنند. اینجاست که اهمیت کاربرد شگرد ”صعود و سقوط“ خود را بیشتر نمایان می کند.

علیرضا داودی کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ، ضمن تشریح کارکرد رسانه‌ های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” صعود و سقوط “ گفت: اگر بخواهیم راجع به علوم شناختی در حوزه رسانه ای صحبت کنیم ، حدود و ثغورش همین دو تکنیک است، اصطلاحا اول تکینک صعود و دوم تکنیک سقوط است.

داودی افزود: تکنیک صعود مشتمل بر درجات ۴۵ ،۱۸۰،۹۰، ۲۷۰ و ۳۶۰ درجه است و همینطور تکنیک سقوط مشتمل بر همین درجات ۴۵ ،۱۸۰،۹۰، ۲۷۰ و ۳۶۰ درجه است.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: از آنجایی که علوم شناختی علوم فرآیندهاست و نه فرآورده به صورت صرف، خود طراحی مسیر فرآیند یا مسیر فرآیند ، برای صعود است یا مسیر فرآیند برای سقوط است.

داودی ادامه داد ضریب تکنیک صعود و تکنیک سقوط در عملیات شناختی منبعث از سیاست گذاری و هدف گذاری و کیس هایی است که به هدف تبدیل می شوند.

او گفت: به اندازه ضریب اهمیت ، این درجات کاهش پیدا می کند ، البته نکته اینجاست که هر چه ضریب افزایش پیدا می کند ، یعنی کم اهمیت تر است، یعنی وقتی می گوییم صعود ۴۵ درجه در حوزه عملیات شناختی ، ۴۵ نسبت به ۳۶۰ خیلی کمتر است اما ضریب اهمیتش خیلی بیشتر است ، چون نزدیک به نقطه شروع است، بنابراین هر چی از نقطه شروع بیشتر فاصله می گیرد ، ضریب اهمیت آن کمتر میشود اما وسعت دربرگیری آن بیشتر می شود و این لزوما بخاطر اهمیت نیست ، بخاطر وایرال و قدرت وایرال کردن آن است.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی افزود: شما در حال حاضر یک رسانه ای را دارید مثلا تحت عنوان شبکه ایران اینترنشنال ، ایران اینتر نشنال دوست دارد که خود را به عنوان یک رسانه ی مولد علیه ایران ، در  اهداف خیلی کلان به مخاطب تحمیل کند.

داودی ادامه داد مسئله ای تحت عنوان واکسن را شروع به کار کردن می کند، مثلا یکی از مقامات ایران،  واکسن می زند درخصوص واکسن آنجائی که می گوید این ها واکسن نما هستند ، تو حالت ۴۵ درجه است ، می خواهد ذهن مخاطب را نسبت به صحت این اتفاق ساقط کند اما یک باره روی ۱۸۰ درجه عنوان می کند آن کسی که آمده واکسن می زند، زیر لباسش یک لباس رنگ آبی دارد که شبیه پُلیور است ، مگر در تابستان کسی پلیور می پوشد؟ پس می خواهد ذهن را ساقط کند ، در صورتی که مخاطب طرح این مطلب شروع به خندیدن می کند.

داودی افزود: ظاهرا رسانه در آنجا ذهن را ساقط کرده است اما بلعکس ذهن رسانه را ساقط می کند بنابراین ذهنی که توان ساقط کردن رسانه را دارد ، خودش را برتر می بیند اما نکته اینجاست که رسانه یک مفهوم و یک تردید قابل بررسی کردن در ذهن مخاطب کاشته است، رسانه این مطلب را به قصد از اعتبار ساقط کردن موضوع ، مطرح می نماید.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد اما مخاطبی که مرتب در این خصوص کامنت می گذارد ، ناخواسته باعث صعود اعتبار آن رسانه به لحاظ اینتراکتیو شدن می شود بنابراین در  بحث تکنیک صعود و سقوط خیلی مواقع رسانه برای سوپراینتراکتیو کردن خود، با استفاده از علوم شناختی این بحث صعود و سقوط از ۴۵ درجه تا ۳۶۰ درجه استفاده می کند.

داودی افزود: در حوزه صعود و در حوزه سقوط وقتی از ۱۸۰ درجه عبور می کند ، آن رسانه سوپر اینتراکتیو می شود دیگر فقط اینتراکتیو و یا تعاملی نیست ، بلکه تعاملی و میدانی است، رسانه در این مقطع می تواند خودش را تبدیل به یک اکت در میدان کند البته به شرطی که  توانمندی میدانی در حوزه اقدامی را انجام بدهد پس در حوزه ی علوم شناختی این گام اول است.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد اما گام دوم در زنجیره اتصال و انبساط در حوزه عملیات شناختی ، مجری شبکه بی . بی . سی یک پیامی را رسانه ای می کند مثلا فرزاد فرح زاد، این پیام را خودِ فرح زاد از چه کسی گرفته است ؟ از بی . بی . سی، بی . بی . سی هم پیام منتشر می کند، به موازات آن دویچه وله، همین پیام را به یک رنگ دیگر منتشر می کند از طرف دیگر رادیو فردا همان پیام را با یک ادبیات دیگری منتشر می کند، شبکه من و تو همان پیام را بصورت تصویری انتشار می دهد، شبکه ایران اینترنشنال عکس نوشته آن را منتشر می کند و قص علی هذا…

داودی گفت: مخاطب وقتی در این زنجیره قرار می گیرد ذهنش منبسط می شود، حال در این گردونه یا نسبت به یک موضوعی، صعود پیدا می کند ( یعنی هیجان پیدا می کند ) و یا نسبت به یک موضوعی سقوط پیدا می کند یعنی یخ می زند، پس اصل این تکنیک عملیات شناختی در تعامل میان رسانه ها برای گردش آن پیام خاصی است که مد نظر دارند.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد وقتی که وزارت خارجه رژیم صهیونیستی به زبان فارسی ، همان پیام را منتشر می کند که فرزاد فرح زاد می زند، ناگهان مخاطب می گوید پس این خبر مهم است پس توالی و تکرار، صعود و ارتفاع در ذهن مخاطب پیدا می کند البته به میزان اهمیت موضوع در ۴۵ درجه نگه می دارد و بعضا برای پمپاژ و بزرگ نمایی آن  تا ۳۶۰ درجه هم آن را بالا می برد اما لزوما دنبال تاثیرگذاری نیست و به دنبال صعود و یا سقوط مطلب است.

شگردهای رسانه ‌های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می ‌شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ‌ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.

مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“  روایتی از تکنیک ‌های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.

تکنیک ‌های رسانه‌ ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک‌ ها را تدارک دیده است.
”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان ‌سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.

این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک‌ های رسانه‌ های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.

• منبع خبر : خبرگزاری فارس