رسانه های معاند آنقدر منفی بافی می کنند که افراد جامعه فکر کنند دیگر هیچ راهی برای آنها باقی نمانده است، به این شگرد رسانه ای «فضای خفه ـ راهکار مرگبار» می گویند.

شاید شما هم دیده باشید وقتی در یک ساختمان آتش سوزی می شود همه اهالی در حال فرار هستند. گاهی یک نفر داخل ساختمان گیر می کند و لب پنجره می آید ، اگر دیرتر سراغ او برویم ممکن است از ترس آتش خود را پرتاب کند و از بالا به پایین بیفتد و حتی جان بدهد. اینجا یک حالت روانی برای انسان ایجاد می شود که دست به کار انتحاری می زند ، این حالت در فضای رسانه هم وجود دارد که به آن ”فضای خفه ـ راهکار مرگبار“ می گویند.

برخی خبررسانی ها در رسانه های بیگانه تلاش دارند فرد را به این حالت برسانند ، اخباری که ظاهرا تحلیل اقتصادی و سیاسی است اما انتهای استیصال انسان را روایت می کند. مخاطب باید به این نتیجه برسد که هیچ راهی برای نجات او نیست و در مرحله بعد باید به این نتیجه برسد که باید همه چیز و همه کس را نابود کند و با خود به قهقرا ببرد. این حالت شروع شورش ها و اعتراض های ساختارشکن است.

دکتر علیرضا داودی کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی، ضمن تشریح کارکرد رسانه‌ های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” فضای خفه ـ راهکار مرگبار “ گفت: رسانه های معاند معمولا فضای ذهنی مخاطب را نسبت به محیطی که در آن هستند ، متناسب به فضای موجود و قطع امید نسبت فضای مطلوب ، خفه می کنند.

داودی افزود: مثلا افرادی که داخل ماشین نشستند و یک شلنگ را از لوله اکزوز داخل ماشین آورده و شیشه ها را بسته اند ، این فضای موجود ، مطلوب ترین حالت آن خفگی ایجاد می کند ، وقتی که ذهن مخاطب در حال استرس قرار می گیرد ، وضع موجود آن و وضع مطلوبش هر دو دچار مشکل جدی می شوند ، به چه نکته ای می رسند ؟ به یک نقطه ای که شما هر پیشنهادی را که به آن بدهید، هرچه مرگبارتر ، مطلوبیت آن بیشتر خواهد بود.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد هدف در علوم شناختی فقط ، خارج شدن از وضع خفه ی موجود نیست بلکه ضربه زدن به تمامی عوامل موثر در وضع موجود در ذهن مخاطب مد نظر است.

داودی گفت: ذهن مخاطب را به سمت خفه شدن و خفه کردن حرکت می دهند ، ذهن  مخاطب نسبت به فضای موجود و کلا ناامیدی نسبت به فضای مطلوب ، خفه می شود ، حال می خواهند مخاطب را از این وضع خارج کنند ، راهکاری که به مخاطب می گویند این است که ، فقط خارج شدن مهم نیست، چون دچار خفگی شدید ، باید همه افراد و عواملی که باعث این فضای خفه شدند را باید از بین ببرید ، برای همین مرگبارترین راهکارها را پیشنهاد می کنند و مخاطب به ناچار آن را انجام می دهند.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد در موسسه مالی اعتباری ثامن در سال ۹۶ یک اتفاقی را حاصل کردند ، یک سری مخاطب در این موسسه سرمایه خود را از دست دادند، برخی از افراد سرمایه شان را از دست داده اند و یا بورس تمام سرمایه این افراد را بی ارزش کرده است، بورس وضعیتش نامطلوب شده، حالا مخاطب همه را مقصر می داند ، هیچ راهکاری برای برون رفت از وضع موجود ندارد، امیدی هم به اصلاح آن در آینده نیست، مخاطب در حال خفه شدن از شرایط پیش آمده است، حالا رسانه معاند می گوید اعتراض کنید و بروید شیشه بانک مرکزی را بشکنید، عامل بدبختی های شما مثلا بانک مرکزی است، عامل بدبختی شما فلانی است و اساسا عامل بدبختی شما، مثلا حکومت است، نتیجه آن می شود که افراد در مشکلات پیش آمده در بورس تعادل ذهنی خود را از دست می دهند و همه را مقصر می دانند ، هر پیشنهاد مرگباری به آنان بدهند، انتخاب می کنند.

داودی گفت: چون فقط موضوع رسیدن به سرمایه ی از دست رفته نیست، بلکه یک هدف دیگری پیدا کرده و می خواهد همه عواملی که در این موضوع دخیل بودن را هم بزند یا مثلا کمترین اثر این است که در انتخابات شرکت نمی کند، چون سرمایه خود را در بورس از دست داده است، چون مرگبارتر از عدم مشارکت در سرنوشت نداریم.

شگردهای رسانه ‌های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می ‌شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ‌ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.
مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“  روایتی از تکنیک ‌های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.

تکنیک ‌های رسانه‌ ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک‌ ها را تدارک دیده است.

”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان ‌سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.

این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک‌ های رسانه‌ های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.

  • منبع خبر : خبرگزاری فارس