در شیوه «استوای سرد و قطب گرم»، یک خبر باید کاری را انجام دهد که خبر دیگری نتوانسته، یعنی اینکه اگر استوا گرما ایجاد نکند، از قطب دمای بالای 50 درجه می سازیم ، به این معنا که از خبرهایی استفاده می کنیم تا ضعف خبر قبلی جبران شود.

آنهایی که اهل سفر هستند می دانند که زمستان ها باید به مناطق گرم زمین بروند. بنابراین در زمستان حوالی استوا شلوغ است و در تابستان مناطق نزدیک به قطب برای سفر خوب است. حالا تصور کنید همه چیز به هم بریزد و قطب گرم شود و در استوا برف ببارد. ذهن ناگهان دچار اختلال می شود. این مثالی بود از یک شیوه رسانه ای که اصطلاحا ” استوای سرد و قطب گرم “  گفته می شود.

در این شیوه، یک خبر باید کاری را انجام دهد که خبر دیگری نتوانسته، یعنی اینکه اگر استوا گرما ایجاد نکند ما از قطب دمای بالای ۵۰ درجه می سازیم ، به این معنا که از خبرهایی  استفاده می کنیم تا ضعف خبر قبلی جبران شود.

در چند سال گذشته تلاش برای ایجاد بحران و شورش در ایران توسط رسانه های بیگانه به اوج رسیده است، از گرانی و حقوق بشر گرفته تا سیل و زلزله، برای آنها بهانه خبری است که اعتراض ایجاد کنند. در این شیوه خبری سعی می شود همه تنظیم ذهنی مخاطب به هم بریزد تا او در مسیر این اعتراض قرار بگیرد.

علیرضا داودی کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی در گفتگو با رادیو فارس، ضمن تشریح کارکرد رسانه‌ های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” استوای سرد و قطب گرم “ گفت: در حوزه جنگ های شناختی و این ساحت ، همیشه محیط پیام ، با نوع پیام ، به گونه ای ترکیب می شود که در ذهن دریافت کننده پیام ، یک تناقض توام با استرس جذاب شده مخرب ایجاد کند.

داودی اظهارداشت: شما وقتی به استوا می روید توقع گرما دارید وقتی به قطب می روید توقع سرما پس وقتی می خواهید پرواز کنید و به سمت استوا بروید قاعدتا کاپشن تن‌تان نمی کنید وقتی هم می خواهید به قطب بروید با یک پیراهن نمی رود ، به استوا می روید و می بینید استوا سرد است یک اختلال ذهنی ایجاد می شود نسبت به محیطی که در آن قرار گرفتید ، دچار یک نوع جذابیت می شود چون اصلا فکر نمی کردید که در استوا ، تگرگ ببارد و برایتان جذاب است و همان چند دقیقه اول جذاب است و سرمایی که می آید برایتان ایجاد استرس و ترس می کند.

وی ادامه داد: کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد حالا به حرکت می افتید که یک چیزی پیدا می کنید متناسب با تگرگ در استوا باشد یعنی همه مکانیزم ذهنی شما را بهم ریخته است ، آن لحظه ای که شما همه مکانیزم هایتان بهم ریخته است دچار یک نوع برداشت ناقص شده می شوید ، ذهن نمی تواند تطبیق بدهد بالاخره گرم هستید یا سرد بالاخره سرد هستید یا گرم ، در قطب کسی توقع دمای بالای ۵۰ درجه بالای صفر ندارد همه می گویند اغلب ۵۰ درصد زیر صفر هست ، پس این فضایی که شما در آن قرار می گیرید یک فضای غیرعادی و غیر پیش بینی شده ذهنی است.

داودی گفت: در این حالت شما دچار یک فراگشت مسیری می شوید ، چون در قطب گرما را تجربه کردید و در استوا سرما را ، نسبت به گرما در استوا دیگر دچار تزلزل می شوید دچار شک می شوید ، نمی دانید بالاخره دفعه بعد برویم الان سرد است یا گرم است.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد رسانه ها وقتی که می خواهند محیط را برای مخاطب تعریف کنند ، قاعدتا وقتی که گرانی می شود مردم باید اعتراض کنند وقتی که اعتراض می کنند باید کف خیابان بیایند وقتی کف خیابان می آیند یعنی زد و خورد و هزار مسئله دیگر رخ می دهد.

او افزود: استوا گرما ، قطب سرما ، شما می بینید که ناگهان رسانه می گوید باید محیط را برعکس کنیم ، یعنی زمانی که همه فکر می کنند همه چیز آرام است ، صفی در کار نیست ، با یک مسئله ساده مردم را به کف خیابان بیاوریم ما توقع‌مان این است که مردم به خاطر افزایش قیمت به کف خیابان بیایند ، رسانه تلاش می کند تمام پنل را به طرف دیگر منتقل کند و به خاطر یک موسسه مالی و اعتباری مردم به کف خیابان بیاورند ، افزایش قیمت علی القاعده مشمول حال همه است اما یک موسسه مالی و اعتباری مشمول حال یک عده محدود است.

داودی گفت: بنابراین قطب را گرم می کند ( در واقع موسسه مالی اعتباری که خاصیتش تعداد محدود است یک دفعه وایرال جمعی و معضل همه می کند ) از آن طرف استوا را سرد می کند ( یعنی مخاطبی که حالا همه جامعه را در برمی گیرد ، توقع جامعه را با سوالاتی از قبیل ،  چرا؟ به چه نحو ؟ به چه صورت؟ همه را برمی گرداند بنابراین نتیجه قطب گرم ، استوای سرد ،   شما مواجه با یک هرج و مرج حداقلی شده و یک وایرال شده حداکثری خواهید بود ، نتیجه اش آن تلاش حداکثرها ، برای پیوستن به شورش حداقل ها خواهد شد و بعد تبدیل به یک اختلال می شود ، عوض کردن محیط به نسبت پیام و تثبیت پیام خارج از محیط اصلی شما را دچار یک استرس می کند ، احساس می کنید اگر همراه نشوید ، دچار اختلال خواهید شد.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی ادامه داد پس از این به بعد این احتمال می دهیم که قطب گرم و استوا سرد باشد و برای همین است فردی که با این گونه اختلال مواجه شده است وقتی به استوا می خواهد برود کاپشن هم با خود می برد این یعنی طرف دچار اختلال و اعوجاج شده است.

شگردهای رسانه ‌های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می ‌شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ‌ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.

مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“  روایتی از تکنیک ‌های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.

تکنیک ‌های رسانه‌ ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک‌ ها را تدارک دیده است.

”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان ‌سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.

این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک‌ های رسانه‌ های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.

  • منبع خبر : خبرگزاری فارس