امروزه به مدد فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی انسان وارد جامعه جدیدی شده است که اساس آن را اطلاعات و ارتباطات تشکیل می هد. این جامعه را جامعه اطلاعاتی نامیده اند. با ظهور اینترنت در اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی و گسترش فراینده آن در چهار دهه بعد از آن جامعه و انسان دچار تحولات فراوانی در حوزه های مختلف شده اند و فرصت ها و چالش های متعددی در این باره به وجود آمده است. برخی از فرصت های غیر قابل انکار فضای مجازی در عرصه اقتصادی اجتماعی عبارت است از:
۱- گسترش جهان پیرامونی انسان ها
امروزه هر فردی می تواند علاوه بر انسان های پیرامونی خود که در یک محیط روستایی، شهری و یا حتی در یک کشور زندگی می کنند، می تواند با افراد بیشماری از هر جای جهان به راحتی ارتباط برقرار کند و لذا فضای مجازی توانسته است محدودیت های ارتباطی در جغرافیا را کمرنگ سازد و انسان ها می توانند به صورت آنلاین با تمام کسانی که از ابزارهای فضای مجازی استفاده می کنند، مرتبط شوند. به عبارت ساده تر، نقش جغرافیای سیاسی در محیط فیزیکی در حال کمرنگ شدن است.
۲- سرعت در انتقال و دسترسی به اطلاعات و دانش
دسترسی به اخبار و اطلاعات و آخرین یافته های حوزه علم بسیار سریع شده است و انسان ها در هر لحظه می توانند به حجم وسیعی از اخبار، اطلاعات و یافته های علمی در مورد نیازهای خود در ابعاد مختلف بدون کوچکترین جابجایی دسترسی پیدا کنند. حتی این امکان برای کاربران در هنگام سفر و یا کوهنوردی و در هر حال دیگری امکانپذیر شده است و محدودیت در تعداد کاربران وجود ندارد.
۳- تنوع و جذابیت
در فضای مجازی هر کسی متناسب با علایق خود می توانند به مطالب و تصاویر مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند و همچنین در صورت نیاز به مطلب یا شعر خاصی که در ذهن دارد، با وارد کردن چند واژه کلیدی به سرعت مطلب مورد نظر را پیدا کند.
۴- ارتباطات دوسویه و چند سویه
در فضای مجازی همه توانمندی های ابزارهای رسانه ای همانند رادیو، تلویزیون، سینما و غیره را یک جا با خود دارد و علاوه بر آن کاربران فضای مجازی فقط شنونده، بیننده و خواننده نیستند، بلکه نظرات و علایق خود را هم با آزادی تمام به مخاطبان خود منتقل می کنند. در محیط مجازی فرد به تنهایی صاحب یک رسانه مستقل است که می تواند به صورت همزمان نظرات مخاطبان خود را نیز دریافت کند.
۵- کاهش هزینه های اقتصادی زندگی
هزینه مکالمات اینترنتی از نظر قیمت قابل مقایسه با مکالمات مخابراتی نیست و از طرف دیگر بسیاری از مسافرت های پرهزینه با وجود ابزارهای فضای مجازی از بین رفته است. هزینه های پستی انسان ها کاهش یافته است و ثبت سفارش خرید یک کالا و یا گرفتن بلیط قطار، هواپیما و غیره نیازی به سفرهای درون شهری و هزینه ندارد و در سطحی دریافت خدمات پزشکی نیز از راه دور مهیا شده است. بنابراین چنانچه زیرساخت های دولت الکترونیک در کشور به خوبی فراهم شود و فرهنگ کار از راه دور به یک عادت تبدیل شود، بسیاری از مراجعات غیرضروری به ادارات و سازمان ها کاهش یافته و هزینه سفرهای درون شهری و برون شهری کاهش خواهد یافت و در مقابل فرصت ها برای کارهای دیگر بیشتر فراهم خواهد شد.
۶- کمک به حفظ محیط زیست
در این خصوص صرفنظر از امکانات اطلاع رسانی فضای مجازی که به دوستداران طبیعت امکان آگاهی دهی به مخاطبان را در زمان کوتاه و حجم بزرگ می دهد، بسیاری از مراسلات کاغذی نیز حذف شده است که این به معنای قطع درختان است. در کشور ما خدمات الکترونیکی بانکی و یا اجرای برنامه ارسال الکترونیکی اخطاریه ها و احضایه های دادگستری ها و دادسراها توانسته است از مصرف حجم انبوهی از کاغذ جلوگیری نماید و این علاوه بر سرعت و دقتی است که در پی داشته است. همچنین فضای مجازی بسیاری از سفرهای درون شهری را کاهش می دهد که این اتفاق در کنار کاهش ترافیک منجر به کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا نیز می شود.
۷- گسترش و سرعت تعاملات و تبادل نظر
امروز بسیاری از اساتید به جای برنامه ریزی برای یک نشست علمی با صرف وقت، هزینه و تحمل ترافیک از محل سکونت و یا کار خود درباره موضوعات مختلف علمی با همکاران و صاحبنظران به گفتگو می نشینند و از نظرات همدیگر در کمترین زمان ممکن مطلع می شوند و این امر به توسعه دانش و گردش اطلاعات علمی کمک می کند.
- منبع خبر : خبرگزاری تسنیم
Saturday, 21 December , 2024