دسترسی ها

ببینید/ فیلم کامل مهافمپ۲۲ با سیدنظام الدین موسوی رئیس فراکسیون رسانه و فضای مجازی مجلس

بیست و دومین محفل هم افزایی فعالان فضای مجازی پاک با حضور دکتر سید نظام الدین موسوی رئیس فراکسیون رسانه و فضای مجازی مجلس شورای اسلامی به عنوان مهمان و دکتر رسول جلیلی عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی به عنوان میزبان مهافمپ برگزار شد.

موضوع این جلسه دغدغه‌ها و چالش‌های مجلس یازدهم در حوزه فضای مجازی بود.

در ادامه خلاصه‌ای از این جلسه برای علاقه‌مندان آورده شده است.

در ابتدای جلسه آقای موسوی با یادآور کردن میزان اهمیت فضای مجازی و تاکید بر فرمایش مقام معظم رهبری که فرموده بودند اگرمسئولیت رهبری جامعه را برعهده نداشتند حتما مسئولیت فضای مجازی را بر عهده می‌گرفتند، توضیح دادند:

امروز فضای مجازی به تمام بخش‌های جامعه وارد شده و در همه‌ی شئون زندگی مردم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اگربخواهیم مثالی برای فضای مجازی بزنیم، این فضا امروزه به مانند سواد در جامعه است که شامل قشر خاصی نمی‌شود. برای زیرساخت‌ها نیاز به دستگاه‌هایی مانند آموزش‌وپرورش و آموزش عالی و غیره هستیم اما فضای مجازی در همه عرصه‌ها حضور دارد.

بنظر من ساختار موجود آمادگی لازم برای درک و سیاست گذاری و برخورد مناسب با فضای مجازی را ندارد. رهبری از سال‌ها قبل این فضا را درک کرده و دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی را دادند اما این شورا و دیگر نهادهای مسئول کارآیی لازم را از خود نشان ندادند و به دلایل مختلف خروجی مورد انتظار را نداشتند.

بعضا احساس می‌شود فضای مجازی خودش را به کشور ما تحمیل می‌کند و بدون داشتن نظم و برنامه‌ای از سمت حاکمیت تکنولوژی‌ها و پلتفرم‌هایی در کشور رشد کرده و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

یک بازنگری در ساختارهای بالادستی فضای مجازی می‌تواند بسیار مفید باشد، که کمیسیون فضای مجازی یکی از قدم‌ها در این عرصه است.

اعضای حقیقی عضو شورای عالی فضای مجازی باید فریاد بزنند و مطالبه کنند، شاید بعضی از اعضای حقوقی معذوریت‌هایی داشته باشند اما اعضاء حقیقی می‌توانند مطالبه کنند و مطالبه‌گری داشته باشند. مسئولیتی که از سمت مقام معظم رهبری به کسی داده می‌شود امانتی است که باید پیگیر باشند و مطالبه گر.

همکاریی که از سمت مجلس باید انجام شود هم شامل جرم انگاری عدم اجرای مصوبه شورای عالی فضای مجازی است. آقای رئیسی ریاست قوه قضاییه هم موضوع خوبی را در این باب مطرح کردند که ترک فعل هم جرم است به این معنی که اگر کسی قانونی بر عهده‌ی اوست و باید اجرا می‌کرد و انجام نداده مجرم است.

یکی از حوزه‌هایی که تاکید زیادی بر جرم انگاری عدم اجرای قوانین در آن بوده است حوزه‌ی فضای مجازی است.

در کمیسیون اصل نود مجلس در حال بررسی شکایات و ترک فعل‌ها هستیم، شکایاتی حتی از عملی نشدن مصوبات شورای عالی فضای مجازی انجام شده که حتما پیگیری خواهیم کرد و از مسئولین این اتفاقات مطالبه پاسخ و یا برخورد خواهیم داشت.

دکتر جلیلی درباره‌ی مطالبه گری اعضا حقیقی شورای عالی فضای مجازی توضیح دادند:

دغدغه و صحبت آقای موسوی در این مورد کاملا درست است و این موضوع که اعضا حقیقی معذوریت کمتری دارند هم درست است اما مشکلی که وجود دارد این است که در هر جلسه‌ای رئیس جلسه اجازه صحبت به افراد می‌دهد و اگر فریاد بر سر رئیس جلسه زده شود و رئیس جلسه فرد را از جلسه اخراج یا خود رئیس جلسه را ترک کند قوام جلسه از بین می‌رود و از آنجایی که اعضا حقیقی این نظر را دارند که پس از اتمام دوره مسئولیتشان مسئولیتی از جانب عضویت یا ریاست شورای عالی متوجه آن‌ها نیست در نتیجه توجه چندانی به این موضوعات ندارند اما اگر از نظر قانونی سازوکاری برای این موضوع وجود داشته باشد، حتی می‌توان افرادی که شاید اعتقاد به فعالیت شورای عالی ندارد را هم پای میز آورد و نگذاشت که هیچوقت فعالیت این شورا به زمین بماند.

بنده معتقد هستم در طول ۹ سال فعالیت شورای عالی فضای مجازی به اندازه یکسال فعالیت درست و منسجم کار نشده است که این جای تامل بسیار دارد.

در جلسه قبل مهافمپ که قوانین جدید کشور ترکیه بررسی شد حس میکردم ترکیه بعد از ۹ سال حرف‌های سال ۹۱ ما را می‌زند اما همان موقع به قانون تبدیل می‌کند و با یک روند پلکانی به اجرا در می‌آورد.

دکتر موسوی با تایید صحبت‌های دکتر جلیلی گفتند:

پیگیری، مطالبات و صحبت‌های اعضای حقیقی شورای عالی در بیرون از شورا هم می‌تواند اتفاق بیفتد.

خوشبختانه ما امروز مجلسی داریم که در کنار شورای عالی فضای مجازی است و می‌تواند به این نهاد مهم کمک کند.

در مورد فعالیت مسئولین بخصوص نمایندگان در توییتر آقای موسوی گفتند:

بنده معتقدم جریان انقلابی در هر فضا و بستری که برای حرف زدن وجود دارد باید بروند حرف بزنند.

بنده قبول دارم که نباید از بستری که به سادگی اعتقادات ما را فیلتر می کنند استفاده کنید اما بنظر من اگر ما فضای مناسب را آماده کنیم، مردم خود به خود سراغ پلتفرم‌های ایرانی می‌روند.

اگر ما پلتفرمی داشته باشیم که ظرفیت حضور همه افراد جامعه را داشته باشد بنده موافق هستم که همه از شبکه داخلی خودمان استفاده کنیم اما تا زمانی که زیرساخت مناسبی ایجاد نکرده‌ایم نمی‌توانیم توقع داشته باشیم فعالیت‌های داخلی بر بسترهای ناآماده داخلی انجام شوند.

زمانی که نهادهایی که باید بسترسازی کنند اینکار را انجام نداده‌اند نمی‌توان گفت فعلا ساکت باشیم و حرف نزنیم تا یک روزی که آقایان خواستند و بستری ساختند برویم و حرفی بزنیم.

نهادهای زیادی هستند که توان اجرایی ساخت پلتفرم و محتواهای در خور را دارند اما خروجی خاصی از آن‌ها نمیبینیم.

من معتقدم در بستر فضای مجازی زیرساخت و محتوا به یک اندازه اهمیت دارند.

همه‌ی شبکه‌ها و سکوهای ما باید برای شروع کار تولیدات محتوایی داشته باشند.

محتوا یعنی به همان اندازه که برای شکل دهی به پلتفرم هزینه و زمان می‌گذاریم باید محتوای مناسب اولیه هم تولید کنیم تا مخاطب جذب شود.

برای مثال روبیکا در تولید محتوا هزینه کرده است اما تولید محتوا با سبک و ساختار شبکه‌های اجتماعی نیست بلکه با سبک و ساختار برنامه‌های تلویزیونی و در همکاری با برنامه‌های تلویزیونی است.

ما سابقه‌های موفق خوبی داریم که با خلاقیت و ایجاد مزیت نسبی برای پلتفرم موفق به جذب بخش بسیار زیادی از کاربران شده‌اند.

ما می‌دانیم که دولت نگاه داخلی نداشته و به دنبال رشد این مسائل نیست اما بخش‌های حاکمیتی دیگری از نیروهای مسلح تا صداوسیما و سازمان تبلیغات و غیره داریم که اگر باهم کار کنند می‌تواند ظرفیت خیلی خوبی ایجاد کنند.

بودجه رسانه‌های بسیار پایین و هزینه‌های انجام شده برای زیر ساخت‌ها بسیار بالاست.

رئیس جمهور و حتی یک وزیر می‌تواند در یک روز بخشنامه‌ای صادر کند که همان روز به تمام نهادها رفته و اعمال شود اما در مجلس حتی رئیس مجلس اگر طرحی داشته باشد باید روال قانونی را پیش رفته و مراحل را طی کند تا بتواند در مجلس مطرح شود.

دولت هم پول و هم توان اجرایی دارد و اگر ارده‌ی کامل برای به سرانجام رساندن این موضوعات را نداشته باشد کار برای بقیه ارکان حاکمیت سخت خواهد شد و حتما بخشی از کار ناقص خواهد بود.

من هم معتقدم ما نباید بر بستری فعالیت کنیم که اگر عکس قهرمان ملی کشورمان را گذاشتیم و به مذاقشان خوش نیامد بسادگی پاک کنند و ما را فیلتر کنند. بیاییم بستر داخلی را خوب آماده کنیم و بعد مردم خود وارد این عرصه خواهند شد.

نظر یکی از حضار جلسه مبنی بر کانالیزه شدن دید نمایندگان نسبت به جامعه با حضور در پیامرسان توییتر مورد تایید آقای موسوی قرار گرفت و ایشان اضافه کردند:

گاه از طریق پیامک هم این اتفاق می افتد که چندین پیامک بصورت سازماندهی شده به یک نماینده ارسال می‌شود که نماینده تصور می‌کند این دغدغه کل مردم کشور شده است و از این طریق سعی می شود در رفتار نمایندگان تاثیر گذاری انجام شود اما راه جایگزین چیست؟ نماینده‌ای که نیاز به دیده شدن برای رای مجدد مردم دارد چطور باید حرف بزند و دیده و شناخته شود؟

باید هم افزایی شکل بگیرد، هزینه‌ای که برای زیرساخت ها دارد صورت می گیرد باهزینه‌ای که بر روی پیامرسان‌ها انجام می شود اصلا متناسب نیست و ما یک سکوی مناسب ایجاد نکرده‌ایم که بتوانیم حالا از نماینده ها مطالبه کنیم که چرا در بستر خارجی فعالیت می کنند.

این مطالبه فقط از دولت نیست تمام نهادهایی که امکان حمایت از این موضوع را دارند باید پای کار ایجاد بستر مناسب باشند.

بسیاری از ژانرهای محتوایی در بستر مجازی مباح هستند و ایرادی ندارند، باید برای همه مخاطبان فکر شود ومحتوا تولید شود.

بعضی افراد به دنبال موضوعاتی در فضای مجازی هستند که بعضا حتی جرم به حساب می‌آید اما بقیه افراد و بقیه نظرات را باید در بستری مناسب پوشش داد تا بتوان مخاطب مورد نظر را به سکوهای ملی جذب کرد.

به قول یکی از عزیزان متخصص اگر ما ۸۰ درصد قوانین اروپا را داشتیم مشکلی نداشتیم، فضای مجازی ما دچار رهاشدگی است.

دولت در بخش‌های مختلفی مانند خصوصی‌سازی نگاه سکولار دارد و می‌گوید به ما ارتباطی ندارد، برای مثال شرکتی را واگذار کرده و بعد در پاسخ مشکلات پیش آمده ابراز میدارد، ما کاری نداریم چه اتفاقی می‌افتد ما این شرکت را فروخته‌ایم، در حالی که بنظر ما در تمام مراحل دولت موظف و مسئول به پیگیری و نظارت است، بالاخره زندگی مردم با این مسائل در ارتباط است.

بیشتر بخوانید/ مهافمپ۲۱ با مسعود صدرمحمدی کارشناس مسائل ترکیه