دسترسی ها

این روزها در رسانه های بیگانه خیلی مد شده که خانمی بی حجاب از واکنش مردم به خودش فیلم می گیرد و پخش می کند و البته تصور می کند که قهرمان شده است. رسانه های بیگانه به رفتار غیر منطقی یک شهروند معمولی ضریب می دهند و کالای او را مانند مدال طلا ارزش گذاری می کنند و سپس آن فرد را قهرمان معرفی می کنند.

اینجا شگردی استفاده شده است که اصطلاحا به آن ”مدالِ برنز ، ارزشِ طلا ، برداشتِ قهرمان“ می گویند. این شگرد در اعتراض های سیاسی هم زیاد استفاده می شود. جمعیتی که شاید به ۱۰۰ نفر هم نرسند در گوشه یک خیابان شعاری می دهند. این اتفاق را که شاید حتی ارزش خبری هم نداشته باشد به عنوان یک خبر طلایی پخش می کنند و آن چند نفر هم قهرمانانی  معرفی می شوند که البته آن سوی آب برای شان سوت و کف می زنند. این شیوه و شگرد خبرسازی وقتی سوژه های خبری کمیاب می شود بیشتر نمایان می شود.

علیرضا داودی کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی در گفتگو با فارس، ضمن تشریح کارکرد رسانه‌ های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک مدالِ برنز، ارزشِ طلا، برداشتِ قهرمان گفت: در این تکنیک آنچه که مطاع رسانه ها در اختیار مخاطب قرار می گیرد و جنسی کاملا برنزی است ، یعنی آخرین رده پیروزی ، یعنی پایین ترین رده ارزش از یک مدال ، اما رسانه برای مخاطب وانمود می کند که این مدالی  که دارم به شما میدهم، طلا هست و در هیچ جای دیگه نمونه آن را نمی یابید ، حکومت هم به تو این مدال را نمی دهد و فقط من می توانم به تو این مدال ( اطلاعات ) را بدهم.

داودی افزود: بنابراین مخاطب احساس می کند که حس قهرمانی و برتری را نسبت به اطلاعاتی که به آن داده اند دریافت کرده است یعنی رسانه ها کاری می کند که مخاطب حس می کند ، خاکی که در دستش هست ، حکم همان طلا را دارد پس چون در ذهن خود توانسته آن طلا را کسب بکند بنابریان قهرمان است.
کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: لذا این موارد بیشتر موعید  نوعی جلوه گری  مفاهیم ، گزاره ها ، رویدادها ، اطلاعات و انگاره هایی است که به مخاطب داده می شود  و منتقل می شود ، در حقیقت این اطلاعات هیچ ارزشی ندارد و اصلا مبنای اطلاعات ندارد فقط یکسری معلومات اولیه است.

داودی ادامه داد بگونه ای جلوه گری و به تصویر کشیده می شود که شما احساس می کنید که این خود طلا است و از طرف دیگر هم احساس می کنید که حالا که این را می دانم و یا این اطلاعات را کسب کردم یا من عامل این بودم، در کجا از این مسئله استفاده می شود؟ آن جایی که بخواهند مخاطب را تحریک کنند ، یا ترغیب کنند به تحریک شدن ، از این مساله استفاده می کنند.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: به عنوان مثال، مسیح علی نژاد از این تکنیک ها خیلی استفاده می کند به چه صورتی؟ آن جایی که به مخاطب خود می گوید برای من ویدئو بفرستید از نحوه مقابله کردن خود با کسانی که می خواهند حجاب خود  را حفظ کنند ،  مخاطب  هم تحریک می شود که فیلمی را از اقدام خود در این خصوص تهیه نماید.

داودی ادامه داد: این اقدام مخاطب بی ارزش و به اندازه مدال برنز دیده می شود اما وقتی که مطرح می کنند که این فیلم را برای مسیح علی نژاد می فرستم ، حس مدال طلا و یک اقدام ارزشمند در ذهن او شکل می گیرد و وقتی توسط مسیح علی نژاد و رسانه معاند پخش می شود ، مخاطب می گوید من قهرمان شدم.
شگردهای رسانه ‌های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می ‌شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ‌ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.

اینجاست که منبع پیام، نیاز به تغییر را در مخاطب القا کرد، به دنبال تحریک مخاطب به منظور برانگیختن احساسات او برای رفع این نیاز است. پیام دهنده هر چه خود را برای برطرف کردن این نیاز مخاطب، خونسردتر نشان دهد، مخاطب حرص و ولع بیشتری برای رفع این نیاز خود پیدا می‌کند و به تدریج این نیاز و برطرف کردن آن که لازمه تغییر است، ملکه ذهن او می‌شود.

پیام دهنده تلاش می‌کند ذهنیت مخاطب را به رفتار تبدیل کند. منبع پیام درصدد است به مخاطبان، راه‌های عملی برطرف کردن نیازهای خود را القا یا تبیین کند تا افکار عمومی مورد نظر پیام دهنده برای هدف مورد نظر شکل بگیرد، تقویت شود یا تغییر کند. به عنوان مثال، درباره تاثیر مشارکت مردم بر فرآیند دموکراسی و جمهوریت نظام، نیاز به رای دادن و حضور در پای صندوق های رای برای ایجاد یا تقویت یک باور تبیین می شود. براین اساس، ارتباط صندوق رای با چشم انداز توسعه می تواند پیام غیرمستقیم برای تشویق مخاطب به شرکت در انتخابات باشد. اما اگر پیام دهنده، بیگانه و دشمن بوده و هدفش ایجاد اختلال در نظام حاکم باشد، با نیاز سازی انجام شده در مرحله دوم و تلاش برای رفع نیاز و کنجکاوری در مرحله سوم، می تواند مخاطب را به سمت هدف خود یعنی تغییر باور مخاطب به نظام سیاسی و تحریم صندوق های رای در انتخابات یا رای دادن به فرد رقیب یا شرکت در تظاهرات ضد دولتی سوق دهد.
مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“  روایتی از تکنیک ‌های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.

تکنیک ‌های رسانه‌ ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک‌ ها را تدارک دیده است.

”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان ‌سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.

این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک‌ های رسانه‌ های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.

• منبع خبر : خبرگزاری فارس